Aktualności

Od zmroku Wielkiego Piątku aż do rozpoczęcia Wigilii Paschalnej, Kościół przeżywa drugi dzień Triduum - Misterium Chrystusa pogrzebanego. W tym dniu dzieje się... nic. Prawie nic. Dzień ten powinno się uważać za dzień największej ciszy w roku liturgicznym.

Co się nie dzieje w liturgii?

W tym dniu nie sprawuje się Mszy Świętej, a sakramenty udzielane są tylko wyjątkowo: Wiatyk i namaszczenie chorych. Wiernym zaleca się post, ciszę i modlitwę. Najważniejszą liturgią tego dnia powinno być cierpliwe trwanie przy Słowie, dlatego Kościół zachęca do wspólnej celebracji Godziny Czytań i Jutrzni – najlepiej w formie modlitwy przy Grobie Pańskim. Adoracja Najświętszego Sakramentu trwa tam od zakończenia Liturgii Męki Pańskiej

Tradycja błogosławieństwa pokarmów

Wielka Sobota w Polsce – i w niektórych innych krajach – wiąże się ze zwyczajem błogosławienia pokarmów na stół wielkanocny. Dziś niemal w każdej parafii wierni przynoszą do kościoła koszyki z chlebem, solą, jajkami, chrzanem, wędliną i symbolicznym barankiem. Obrzędowi temu mogą przewodniczyć kapłani, diakoni, a także – gdy jest taka potrzeba – akolici i lektorzy, którzy są alumnami seminarium.

Korzenie tego zwyczaju sięgają VII–VIII wieku, gdy pierwotnie błogosławiono jedynie pieczonego baranka – na pamiątkę Chrystusa, Baranka Paschalnego. Z czasem baranka zaczęto przedstawiać w formie figury z ciasta, cukru lub masła. Dodano też inne pokarmy, a sam rytuał zaczął pełnić funkcję katechezy – pomagał ludziom przez konkretne znaki zrozumieć prawdy wiary i znaczenie świętych dni. W XIX wieku na wsiach kapłani odwiedzali domostwa, by błogosławić stoły wielkanocne. W miastach wierni przynosili jedzenie do kościołów w misach i koszach.

Błogosławieństwo pokarmów odbywa się w Wielką Sobotę z powodów historycznych. Od czasów wczesnego średnowiecza, przez wiele wieków Wigilię Paschalną celebrowano w Wielką Sobotę przed południem. Stąd błogosławienie pokarmów było naturalną konsekwencją tego co wydarzyło się w kościele i stanowiło przygotowanie do świątecznej uczty. Dziś Wigilia Paschalna powróciła na swoje właściwe miejsce – czyli noc z soboty na niedzielę – jednak zwyczaj błogosławienia pokarmów dosłownie wrósł się w polską kulturę.

Nie zapomnieć o Najważniejszym

Błogosławienie pokarmów to stara tradycja, ale nie zapominajmy, że centrum Wielkiej Soboty nie jest święconka, lecz cisza. Wielka Sobota to Święty Szabat, a nie "koszyczkowy gwar". Jak Bóg odpoczął po dziele stworzenia, tak Chrystus – po dziele odkupienia – odpoczywa w grobie. Pielęgnując rodzime zwyczaje warto coraz bardziej zbliżać się do liturgicznego ideału Wielkiej Soboty, którym jest... nic. Nic pełne treści.